1. Sosyal değişme; toplumsal ilişkilerde, ilişkilerin kalıplaşmış biçimi olan kurumlarda ve toplumsal yapıdaki başkalaşma veya farklılaşma olarak tanımlanabilir.Sosyal değişmeyi hızlandıran veya yavaşlatan birçok
faktör vardır.Buna göre aşağıdakilerden hangisi sosyal değişmeyi yavaşlatan faktörlerden biri değildir?
A) Dış etkilerden uzak olan yerlerde yaşamak
B) Alışkanlıklara bağlı olmak
C) Tarıma dayalı endüstrileşmemiş toplumsal yapı
D) Din ve aile gibi kurumların toplum üzerindeki denetimi
E) Toplumsal çekişmeler
2. Bir ülkenin nüfusunun azlığı ya da çokluğu, cinsiyet ve yaşa göre dağılışı ile ülke içerisindeki nüfus hareketleri,o ülkedeki sosyal yapıyı çok yönlü olarak etkiler ve sosyal değişmelere sebep olur.Bu parçada sosyal değişmeyi etkileyen faktörlerinhangisinden sözedilmiştir?
A) Fiziksel B) Çevresel C) Teknolojik
D) Kültürel E) Demografik
3. Klanlarda din, totemizmdir. Tüm bireyler, kendilerinin totemin soyundan geldiklerine inanırlar. Bu nedenle kandaşlık söz konusudur.Bu parçada anlatılanların bir sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Toplumsal düzen, tabu adı verilen ilkel ceza şekliyle
sağlanır.
B) Yöneten - yönetilen ayırımı yoktur.
C) Homojen bir toplumdur.
D) Egzogami türü evlilik zorunludur.
E) Annenin egemen olduğu yapı hakimdir.
4. İlkel yaşamın özelliklerinin görüldüğü klanlarda ekonomik yaşam aşağıdakilerden hangisine dayalıdır?
A) Ticarete B) Tarım ve hayvancılığa
C) Zanaatkârlığa D) Hayvancılık ve ticarete
E) Avcılık ve toplayıcılığa
5. İnsanoğlunun Ay'a ayak basışı ile birlikte önce ABD ardından da Dünya "uzay çağı"na girdi. Bu parçada toplumsal değişmeyi etkileyen hangi faktörün önemi vurgulanmaktadır?
A) Nüfusun B) Coğrafyanın C) Teknolojinin D) İdeolojinin E) Ekonominin
6. Aşağıdakilerden hangisinin toprağa yerleşmeyle birlikte ortaya çıktığı söylenemez?
A) Toplumsal mülkiyetin B) İlk devletsel örgütlenmenin
C) Yöneten yönetilen ayrımının D) Tarım ve hayvancılığın
E) Babanın egemen olduğu yapının
7. Sosyal değişmeyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Değişme kaçınılmaz, sürekli ve gereklidir.
B) Değişme, planlı ve çok yönlü bir ilerlemedir.
C) Sosyal yapıdaki bazı öğelerin değişmesi başka
öğelerin de değişmesine neden olabilir.
D) Değişme, toplum yapısı hazır olmadan gerçekleştirilirse
bunalıma yol açabilir.
E) Değişme, her zaman aynı hızda olmayabilir.
8. Orman alanları çoğalan bölgelerde, artan yağışlar ile sosyal hayat şartları da değişmeye başlar. Yine petrol bulunan yerler birden zenginleşir ve buralardaki insanların yaşayış şekilleri de büyük çapta değişikliğe uğrar.Bu parçada sosyal değişmeyi etkileyen aşağıdaki faktörlerden hangisine örnek verilmiştir?
A) Demografiye B) Maddi kültüre C) Teknolojiye
D) Fiziki çevreye E) Manevi kültüre
9. Tarımda makineleşme, tarımla uğraşan nüfusun önemli bir kısmını kentlere göçe zorlamış; kentleşmeyi hızlandırmıştır. Aynı şekilde sanayileşme sonucu, toplumda köklü değişiklikler olmuştur. Bu parçada toplumsal değişmeyi etkileyen hangi faktörden bahsedilmektedir?
A) Nüfus yoğunluğundan B) Teknolojiden
C) Kentleşmeden D) Tarımdan E) Coğrafi etmenlerden
10. İbn-i Haldun’a göre uygarlıklar, ılıman iklimlerde oluşmuştur.Soğuk ve sıcak iklimler, insanın gelişmesine engel olur.Bu görüşlerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Coğrafi şartlar, toplumların değişme ve gelişmesinde
önemli yer tutar.
B) Bazı sosyologlara göre uygarlık Mezopotamya’da
doğmuş ve dünyaya yayılmıştır.
C) Yerleşik hayata geçiş göçebelikten sonra olmuştur.
D) Toplumsal gelişimin ana sebebi teknolojidir.
E) Uygarlıkların gelişmesinde temel etken kültürdür.
11. Feodal sistem içerisinde ticaret ve sanayi ile uğraşan
ve birtakım ayrıcalıklara sahip olan sınıf aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Soylular B) Sosyete C) Burjuva D) Serfler E) Köylüler
12. "Sosyal değişmenin birçok nedeni olmakla birlikte bunlardan en önemlisi, insanoğlunun isteği ve karar gücüdür."Bu cümlede sosyal değişɭenin hangi niteliği vurgulanmıştır?
A) Çok nedenli olduğu B) Sebebinin insan olduğu
C) İnsanoğlundan bağımsız olduğu D) Sosyolojinin konusu olduğu
E) Karmaşık bir yapıya sahip olduğu
13. Hepimiz, değişmenin ve ilerlemenin gerekliliğini, kesinbirȠhakikat olarak kabul etmiş gibiyiz. Değişen ve ilerleyenşeylerin iyiliğimize çalıştığını sanıyoruz hep. Oysailerleme, kalkınma, gelişme ya da büyümenin “ne pahasına” gerçekleştiği, getirdiklerine karşılık götürdükleri çoğunlukla gözden kaçırılıyor.Bu parçada özellikle vurgulanan yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Değişme ve ilerleme konusunda çoğunluk aynı
fikirdedir.
B) Değişme ve ilerlemenin gerekliliği bir hakikattir.
C) Değişme ve ilerleme iyi gibi görünse de kesinlikle
zararlıdır.
D) Değişme ve ilerlemenin kazandırdıkları ve kaybettirdikleri
genellikle düşünülmüyor.
E) İyiliğimize işleyen şeyleri değişme ve ilerleme olarak
kabul edebiliriz.
14. Özlerin birleşmesiyle oluşan toplumlar aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Fratriler B) Aşiretler C) Feodalite D) Kentler E) İmparatorluk
15. İnsanın doğayı denetlemesini olanaklı kılan ve insan ilişkilerini etkileyen, toplumsal değişme etmenleri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Coğrafi B) Kültürel C) Dış D) Toplumsal E) Teknoloji
16. "Değişme, insanoğlunun birlikte yaşadığı her yerde, her zaman mevcut olan bir sosyal olgudur."Bu cümleden hareketle değişme hakkında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Sürekliliği olduğuna
B) İnsanların birlikte yaşamasının bir sonucu olduğuna
C) Bir sosyal olgu özelliğine sahip olduğuna
D) Her zaman ve her yerde bulunduğuna
E) Gelişmiş toplumlarda daha çok görüldüğüne
17. “Değişmeyen tek gerçek varsa o da değişmenin kendisidir.”
Bu cümle ile değişmenin hangi yönü vurgulanmıştır?
A) Süreklilik B) Gereklilik C) Önem
D) Faydasızlık E) Sosyallik
18. Bir toplumda nüfusun azlığı veya çokluğu, nüfus hareketleri,nüfusun yaşlara ve cinslere göre dağılımı sosyal yapıyı etkileyerek sosyal ilişkileri biçimlendirir. Bu nedenle, nüfus özellikleri değiştikçe toplumsal yapı da
değişir.Bu parçada değişmeyi etkileyen hangi faktörden söz edilmektedir?
A) Kültürden B) Ekonomik faktörlerden
C) Demografiden D) Doğal yapısından
E) Siyasetten
19. Birbirleriyle yüzyüze ve mekanik ilişkiler içinde bulunanklanlar, ilkel topluluk biçiminde bir yaşayış tarzına sahiptirler. Buna göre aşağıdakilerden hangisi klanların özelliklerinden biri değildir?
A) Dinsel yapısının totemizm olması
B) Anaerkil yapının hakim olması
C) Toprağa yerleşmemiş toplumlar olmaları
D) Yaşa ve cinsiyete dayalı işbölümü bulunması
E) Kollektif mülkiyetin olmaması bireysel mülkiyetin
egemen olması
20.İleri üretim teknolojisine sahip olan bir ülkede aşağıdakilerden hangisinin görülmesi beklenemez?
A)Birim zamandaki üretimin fazla olması
B)Mesleki eğitimin usta –çırak ilişkisi içinde yapılması
C)Üretim standartlarına uygunluğun sağlanması
D)İhtiyaçların karşılanmasında bilimsel bilgilerde yaralanılması
E)İnsan gücündentasarruf sağlanması
21.Doğanın yasalarını bulmaya çalışan insan, bilimleri ve teknolojiyi üretmiştir. İnsan doğayı kendine göre değiştirme mücadelesinde bilim, maddi bir güce dönüşmüştür. Teknoloji, insanını yaşadığı doğal çevreyi, kendi ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde düzenlemesini sağlamıştır.
Parçaya göre, bilim ve teknoloji insan yaşamında aşağıdakilerden hangisine olanak sağlamıştır?
A)Kültürel farlılıkların azalmasına B)Doğaya egemen olunmasına
C)Hoşgörünün yaygınlaşmasına D)Çevre bilincinin oluşmasına
E)Genç nüfusun taşıdığı önemin anlaşılmasına
22.Toplumsal değişme toplumsal hayatın her alanında meydana gelen farklılaşmayı ifade eder. Toplumsal değişmede, bütün toplumsal ilişkiler, değerler, normlar, kurumlar, kültürel öğeler tarihsel süreçte değişime uğrar.
Parçada açıklanan bu durum aşağıdakilerden hangisi için bir kanıt oluşturur?
A)Toplumların değişme hızları farklıdır
B)Toplumsal değişme, toplumsal gelişme şeklinde olabilir
C)Toplumsal yapı bütünlük gösterir
D)Toplumsal değişmede potansiyellerini içinde taşırlar
E)Toplumsal değişmeyi etkileyen faktörler çeşitlidir.
23.Değişmenin olmadığı hiçbir toplumsal kurumdan, ilişkiden, değer ve normlardan söz edilemez.
Bu cümlede aşağıdaki düşüncelerden hangisi vurgulanmaktadır?
A)Değişmenin hızı toplumlarda aynı değildir
B)Toplumsal değişme kaçınılmazdır
C)Değişme bazen yavaş, bazen hızlıdır
D)Değişme devamlılık gösteren bir olgudur
E)Değişme, toplum bütünlüğünü etkiler
24.Aile ve din alanındaki değişmeler çok uzun süreyi kapsar ve yavaş gerçekleşir. Fakat ekonomi alanında özellikle teknoloji alanındaki değişmeler hızlı gerçekleşmektedir.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki genellemelerden hangisine varılabilir?
A)Değişme toplumlarda zorunludur
B)Değişmenin hızı toplumdan topluma farklılık gösterir
C)Değişmenin hızı toplumsal kurumlarda farklıdır
D)Değişme, toplumun bütünlüğünü etkiler
E)Toplumsal değişme, gelişme şeklinde gerçekleşebilir
25.Kurtuluş Savaş’ıyla bağımsızlığını tekrar elde eden Anadolu halkı, yeni bir toplum yapılanması kurmuştur. İnkılâplar ile köklü toplumsal değişmeleri gerçekleştiren bu toplum, kısa süre içinde toplumsal gelişmede, ekonomik dönüşüm ve büyümede akıl almaz ilerlemeler kaydetmiştir.
Anadolu halkının gerçekleştirdiği bu köklü değişim, aşağıdakilerden hangisindeki farklılaşmayı ortaya koymaktadır?
A)Nüfus sayısındaki B)Temel toplumsal kurumlardaki
C)Teknolojideki D)İşbölümü ve uzmanlaşmadaki
E)Çevre koşullarındaki
26.Ekonomik büyüme oranında milli gelirdeki artma, kişi başına düşen milli gelirde artmaya neden olur. Böylelikle yurttaşların alım gücünde artış olur. Milli gelirin yurttaşlara dengeli dağıtılması toplumsal huzur ve dayanışma için bir koşuldur.
Bu parçadan, ekonomik büyümenin aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu sonucu çıkarılabilir?
A)Nüfus artışının B)Toplumsal gelişmenin
C)Kültürler arası etkileşimin D)İş bölümündeki artışın
E)Sosyal sınıflaşmanın
27.Manevi değerler üzerinde uzlaşan bir toplumun birlikteliği, bir makinenin çalışmasına benzer. Nasıl ki bir makinenin herhangi bir parçası eksikken çalışmasa, toplumunda manevi değerler üzerinde uzlaşma yoksa birlikten söz edilemez.Bu parçada, manevi değerlerin aşıdakilerden hangisinde işlevsel olduğu belirtilmektedir?
A)Sosyal tabakalaşma B)İşbölümü ve uzlaşma
C)Toplumsal bütünleşme D)Ekonomik büyümeE)Demokratik kurumlaşma
28.Toplumsal değişme, geniş kapsamlı, yön ve hız belirtmeyen, değer yargısı taşımayan nesnel bir kavramdır.“Toplumsal değişme” kavramının taşıdığı bu özellik aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A)Süreklilik göstermesiyle B)Farklı hızlarda gerçekleşmesiyle
C)Genel bir anlama sahip olmasıyla D)Her toplumda zorunlu olmasıyla
E)Bazen yavaş bazen hızlı gerçekleşmesiyle
29.Büyük uygarlıklar hep verimli topraklar üzerinde kurulmuştur. Çeşitli maden kaynaklarının varlığı, stratejik konumu özgürlüğün artmasına neden olmuş, büyüme ve ilerlemeye yol açmıştır.Bu parçada toplumsal değişmeyi etkileyen hangi faktöre yer verilmektedir?
A)Nüfus miktarı B)Keşif ve icatlar
C)Kültürel etkileşim D)Doğal çevre ve olanakları
E)Ulaşım ve iletişim araçları
30.Toplumsal sorunların artması ve toplumlar arası çıkar çatışması
Toplumların değişip ilerlemesini sağlayan kaçınılmaz bir olgudur. Toplumsal bütünlük, çatışan öğeler arsındaki denge ile sağlanır.
Bu görüşten hareketle toplumsal değişme ile ilgili aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılabilir?
A)İlerleme olarak sonuçlandığı B)Karşıt güçlerin mücadelesine dayandığı
C)Toplumlarda aynı hızla gerçekleştiği D)Düşüncede gerçekleştiği
E)Düzenli ve planlı yapıldığı
31.Cumhuriyetin kuruluşundan sonra yapılan inkılâplar ileri yönde değişmeyi ifade eder. Bu inkılâplar, kurumları daha iyi duruma getirmek için yapılan değişiklik, düzeltme ve iyileştirmeyi içerir.Buna göre inkılâplar hakkında aşağıdakilerden hangisine varılabilir?
A)Değişmenin kendiliğinden ve yavaş yavaş gerçekleşmesini sağlar.
B)Kurumlar arsındaki rekabetin yol açtığı değişikliklerle sağlanır
C)Değişimde ilerici ve yenici bir işleve sahiptir.
D)Otoriteye karşı gelmeyi ifade eder
E)Toplumlar arsındaki iş birliğinin bir sonucu olarak ilerleme getirir.
32.Ülkemizde 1960 Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) ile toplumsal değişme projelerinin üretilmesi, kurusal ve bilimsel bir düzeyde gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. DPT kalkınma planları hazırlayarak, kalkınmaya uygun olan projelerin ya da yatırımların toplum yararının gerektirdiği önceliklerle yönetilmesi görevini de üstlenmiştir.Parçada açıklanan bu durum toplumsal değişme ile ilgili aşağıdakilerden hangisi için uygun bir örnektir?
A)Düzeni dışlayan köklü değiştirme B)Baskı yoluyla değiştirme
C)Serbest değişme D)Kendiliğinden değişme
E)Demokratik planlı değişme
33.Gelir grupları orta tabaka olanaklarından yaralandığı ölçüde toplumsal barış ve dayanışma gelişir. Sosyal devletler orta tabaka olanaklarını ve orta tabakanın bu olanaklarından daha fazla yararlanması imkânını arttırarak, ekonomik büyümenin toplumsal gelişme yönünde olmasını sağlamaya çalışır.Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine varıla bilir?
A)Orta tabaka genişlemesi, toplumsal gelişmede etkilidir
B)Her toplumda alt, orta ve üst tabaka bulunur
C)Orta tabakanın genişliği toplumlara göre farklılık gösterir.
D)Alt tabakadan üst tabakaya geçişler belirli normlara göre gerçekleşir
E)Milli gelirlerdeki artış, orta tabakasını genişlemesi anlamına gelir
34.Ortak irade ve ortak mülkiyetin bulunduğu, biz duygusunun ve grubunun çıkarlarını n ön planda olduğu topluluk türlerine cemaat denir.
Cemaat türü toplulukla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Mekanik dayanışma görülür B)İş bölümü fazla gelişmemiştir
C)Samimiyete dayalı yüz yüze ilişkiler vardır
D)Sosyal değişme yavaştır E)Yazılı kurallar ve demokrasi egemendir
35.Uzun süre göçebe olarak yaşayan insanlar bazı nedenlerden dolayı yerleşik hayata geçmektedir.Aşağıdakilerden hangisi insanların yerleşik hayata geçmelerini etkileyen faktörlerden biri değildir?
A)Kutsal yerlere ve ata mezarlarına yakın olma isteği
B)Sabanın bulunması ile toprağın ekiminin yapılması
C)Nüfus hacim ve yoğunluğunun artması
D)Tüketici ekonomiden üretici ekonomiye geçilmesi
E)Savaşlar nedeniyle insanların güvenli yerlerde kalmak istemeleri
36.1.Toprağa yerleşme
2.Bireylerin “Yönetenler” ve “Yönetilenler” olarak ikiye ayrılması
3.Halkın heterojen bir yapıya sahip olması
4.Dini inanışta tek tanrıcılık (monoteizm) görülmesi
Yukarıda sayılan özellikler aşağıdaki toplum tiplerinden hangisinde görülür?
A)Özler(aşiret) B)Klan C)Millet D)Kent E)İmpararatorluk
37.Toplum belli bir toprak parçası üzerinde yaşayan insanlara denir. Aynı zamanda toplumun yerine getirdiği işlevler vardır.Aşağıdakilerden hangisi toplumun yerine getirdiği işlevlerden değildir?
A)İnsanların birbirleri ile sosyal ilişki kurmalarını sağlamak
B)Bireyler arısında sembolik araçlarla iletişim oluşturmak
C)Toplumsal değişmenin hızını yavaşlatmak
D)Ortak davranış biçimlerini koruyup geliştirmek
E)Toplum içindeki bireyin sosyalleşmesini sağlamak
19.Kentler, yaşamak için kesin üretmek zorunda olamayan zanaatçı ve tüccarların toplandığı yerdir.
Buna göre kentler, aşağıdakilerden hangisine bağlı olarak ortaya çıkmıştır?
A)Değiş-tokuş şeklinde ki değişim yerine, para ile değişimin başlaması
B)Uzunluk, ağarlık vb. ölçülerinin gelişmesiyle ticaret hayatının ilerlemesi
C)Köy yerleşmelerinin, tükettiklerinden fazlasını üretmeye başlaması
D)Bitki ve hayvanların evcilleştirmesi ile yerleşik hayata geçilmesi
E)Bireyin hak ve ödevlerini gösteren kişisel hukukun kurulmasına
20.Zanaat tipi üretimde bir işin tamamı aynı kişi tarafından yapılır. Zanaat dükkânlarında usta, kalfa, çırak arasındaki iş bölümü, bir işin tümüyle öğrenilmesi ve uygulanması kapsamında ortaya çıkan işbirliğini yansıtır. Oysa yakın zamanlara kadar endüstri tipi üretimde farlı bir durum vardı. Bu üretim tipinde iş bölümlere ayrılmıştı ve üretilen ürünün her bir parçası bir işçi tarafında, tekrar tekrar yapılıyordu. Bu iş bölümünde işçi sadece kendi yaptığı işin ayrıntılarını biliyordu.
Bu parçada sözü edilen iş bölümü farklılığını doğuran temel etken aşağıdakilerden hangisidir?
A)Üretim
B)Çalışan kişi sayısı
C)Ürünün Kalitesi
D)Harcanan emek
E)Üretim biçimi
